Φαγώσιμα Χόρτα της Ελλάδας "Αγκινάρα άγρια"

    Αγκινάρα άγρια

Άλλες ονομασίες: Αγριαγκινάρα, αγκιναράκια, χαρακάκια

Οικογένεια: Αστεροειδών-Asteraceae

Πολυετές φυτό που φτάνει πάνω από 1 μέτρο ύψος. Βρίσκεται αυτοφυές σε όλες τις θερμές περιοχές της Ελλάδας, σε ακαλλιέργητα μέρη. Μαζεύονται οι τρυφεροί βλαστοί, τα φύλλα και οι ανθοκεφαλές, την άνοιξη πριν ανθίσουν.

Μαγειρεύονται βραστές με άλλα λαχανικά, αλλά και με κρέας. Οι μικρές ανθοκεφαλές μαγειρεύονται με αυγά ομελέτα και μπορούν να γίνουν και τουρσί.

Περισσότερες συνταγές στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://www.tinos.biz/syntages_agkinares/index.html 

Χρήση των Φύλλων της Ελιάς

Τα φύλλα της ελιάς έχουν ιδιότητες διουρητικές, υποτασικές, αντιτοξικές, αντιπυρετικές και αντιφλεγμονώδεις. Τρέφουν τα κύτταρα με βιταμίνες, ελαφρώνουν τα νεφρά, χαμηλώνουν το ποσοστό της ουρίας στο αίμα και μειώνουν τη χοληστερίνη. Περιέχουν 5% τέφρας, τανίνες, ζάχαρα, ρητινώδεις ουσίες, οργανικά οξέα, ολεϊκό οξύ, λιπαρά οξέα. 

Τα φύλλα της ελιάς μαζεύονται όλο τον χρόνο, αλλά η καλύτερη περίοδος είναι τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο. Μαζεύονται νωρίς το πρωί, μόλις η υγρασία έχει εξατμιστεί, και προτιμούμε φύλλα καθαρά και όχι πολύ νεαρά ή πολύ παλιά. Τα αφήνουμε να ξεραθούν στη σκιά και τα τοποθετούμε μέσα σε χάρτινες σακούλες. Για να διατηρήσουν όλα τα ευεργετικά συστατικά τους, καλό είναι να τα χρησιμοποιούμε μόνο φρέσκα. 

Για να επιταχύνουμε την επούλωση πληγών ετοιμάζουμε ένα έγχυμα βράζοντας για είκοσι λεπτά δύο χούφτες ελαιόφυλλα μέσα σε ένα λίτρο νερό. Σουρώνουμε και μόλις το έγχυμα πάψει να καίει και γίνει χλιαρό, πλένουμε με αυτό τις πληγές μας. Όταν έχουμε πυρετό, μπορούμε να πιούμε τρεις-τέσσερις κούπες την ημέρα από ένα αφέψημα που γίνεται με δύο χούφτες φύλλα τα οποία ρίχνουμε μέσα σε ένα λίτρο βραστό νερό. Το αφήνουμε να κρυώσει για 15 λεπτά με το καπάκι ανοιχτό.

Ποτό οπό φύλλο ελιάς

Παίρνουμε τουλάχιστον διακόσια πολύ καθαρά φύλλα και τα ρίχνουμε σε ένα λίτρο οινόπνευμα μαζί με δύο πολύ λεπτές φλούδες λεμονιού. Αφήνουμε το μείγμα όπως έχει για 15 μέρες κι έπειτα αφαιρούμε τα φύλλα και το λεμόνι και προσθέτουμε 400 γρ. ζάχαρη και 400 γρ. νερό. Φιλτράρουμε και αφήνουμε το μείγμα όπως έχει για ενενήντα ημέρες σε γυάλινο κλειστό μπουκάλι.

Χρησιμότητα της Ελιάς

1. Από τον κορμό και τα κλαδιά, παίρνουμε άριστης ποιότητας καυσόξυλο, αποδοτικό στην παραγωγή θερμότητας και φωτισμού.
2. Το ξύλο της ελιάς είναι άριστο υλικό για τη δημιουργία ψηφιδωτών, πρέπει όμως να έχει ορισμένες διαστάσεις και να μην είναι φθαρμένο.
3. Η απαλότητα του χρώματος αλλά και τα ακανόνιστα νερά, δίνουν ξύλο για παρκέ υψηλής ποιότητος.
4. Ο φλοιός του κορμού έχει αντιπυρετικές και αντισηπτικές ιδιότητες και η επάλειψη μπορεί να καθαρίσει τις πληγές.
5. Τα φύλλα της ελιάς (μετά το κλάδεμα), όπως και τα κατάλοιπα των ελιών που έχουν συνθλιβεί μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μικρές ποσότητες για τη διατροφή των μηρυκαστικών.
6. Το αφέψημα των πικρών φύλλων της ελιάς έχει αντισηπτικές, καθαρτικές, αγγειοδιασταλτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
7. Μπορούμε να παραγάγουμε λάδι για φωτισμό.
8. Τα άλλα υποπροϊόντα του ελαιοτριβείου, νερό από τα φυτικά υπολείμματα, μουργέλα, φυλλομόζο μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν λίπασμα, αφού πρώτα δεχθούν επεξεργασία καθαρισμού.
9. Η μουργέλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φτιάξουμε σαπούνι ή λίπασμα ή για να αλείφουμε με αυτή το τυρί.
10. Οι λεπτές παραφυάδες χρησιμοποιούνται για την κατασκευή καλαθιών.
11. Στην Ιατρική χρησιμοποιούμε το λάδι για τις καθαρτικές του ιδιότητες και ως τοπικό μαλακτικό.
12. Στην κοσμετολογία, το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται για τα ξηρά δέρματα, τα σκασμένα χέρια και για την ιδιότητά του να επιταχύνει το μαύρισμα.

 

Συμβουλές για Ελαιόλαδο Υψηλής Ποιότητας

Από 100 κιλά ελαιοκάρπων μπορούμε να πάρουμε 20 κιλά λάδι. Μια παλιά παροιμία λέει «λάδι καινούργιο και κρασί παλιό». Το λάδι εξαρτάται από την προσοχή που δείχνουμε κατά τη διαδικασία της συλλογής του καρπού. Έχοντας καλλιεργήσει τις ελιές για έναν ολόκληρο χρόνο και μαζέψει τους καρπούς, ένα λάθος μπορεί να μας στοιχίσει ακριβά στην ποιότητα του τελικού προϊόντος. 

Συμβουλές

1. Η συλλογή των καρπών πρέπει να γίνεται σε πρώιμο στάδιο, σε ανώριμες πράσινες ελιές. Αν και η απόδοσή τους είναι μικρότερη από αυτή των μαύρων ελιών, οι τελευταίες αλλοιώνονται πολύ πιο εύκολα.
2. Δεν πρέπει να αφήσουμε να περάσουν περισσότερες από 48-72 ώρες από τη στιγμή της συλλογής μέχρι τη φάση της έκθλιψις των καρπών. Πέρα από αυτό το χρονικό όριο η ποιότητα του παραγόμενου λαδιού χειροτερεύει.
3. Οι ελιές πρέπει να διατηρούνται σε στρώσεις πάχους 10-15 εκ., σε ξηρές και δροσερές αποθήκες, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα υπερθέρμανσης και ζύμωσης.
4. Για τη μεταφορά τους δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τα κλασικά σακιά από γιούτα, αλλά πλαστικά τελάρα, όμοια με εκείνα των φρούτων ή καλάθια πλεγμένα από λυγαριά, που ευνοούν την καλή κυκλοφορία του αέρα. Τα πλαστικά τελάρα θα πρέπει να φέρουν πλαστικά ποδαράκια έτσι ώστε να είναι πιο εύκολο το στοίβαγμα τους.
5. Πρέπει να ελέγξουμε αν το ελαιοτριβείο είναι καθαρό και αν η προηγούμενη παρτίδα ελιών που κατεργάστηκε δεν ήταν μουχλιασμένη και δεν ήταν βρώμικη από χώμα. Σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει να καθαριστούν καλά τα μηχανήματα προτού εκθλίψουμε τις δικές μας ελιές.
6. Η έκθλιψη των ελιών πρέπει να γίνεται σε ψυχρό περιβάλλον, η καλύτερη θερμοκρασία είναι γύρω στους 28-30°.
7. Το λάδι πρέπει να αποθηκεύεται σε σκοτεινές, δροσερές και αρκετά ξηρές αποθήκες, σε δοχεία που δεν τα διαπερνά το φως, δεν επηρεάζoνrαι από τις αλλαγές της θερμοκρασίας και μπορούν παράλληλα να αναπνέουν (ιδανικά είναι τα πήλινα δοχεία).
8. Τα μπουκάλια του λαδιού που προορίζεται για το εμπόριο, πρέπει να είναι από σκούρο πράσινο γυαλί. Όταν ανοίξουμε τη συσκευασία, θα πρέπει το λάδι να καταναλωθεί άμεσα για να αποφύγουμε φαινόμενα οξείδωσης και ταγκίσματος.
9. Πρέπει πάντα να αποφεύγουμε την επαφή άλλων ουσιών με το λάδι, για να μην ανακατεύονται αρώματα και γεύσεις. 

Συντήρηση του Ελαιόλαδου

Το Ελαιόλαδο πρέπει να τοποθετηθεί σε αεριζόμενο και δροσερό μέρος με χαμηλό φωτισμό και σταθερή θερμοκρασία. Η πιο καλή θερμοκρασία συντήρησης είναι 12 με 14ο C. Στη συνέχεια, θα πρέπει να φυλάσσεται μακριά από τον ήλιο και γι' αυτό το λόγο τα γυάλινα μπουκάλια εμφιάλωσης είναι σκουρόχρωμα.

Ο ήλιος είναι εχθρός του λαδιού και μπορεί να μεταβάλει τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά και επομένως και τη γεύση του. Το λάδι πρέπει επίσης να κρατηθεί μακριά από πηγές θερμότητας που προκαλούν απώλεια του αρώματος, της φρεσκάδας και της νοστιμιάς του. Ακόμα κι αν παγώσει από το πολύ κρύο, θα μπορέσει να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση αν τοποθετηθεί στους 12-14ο C.  

Σημαντικό είναι επίσης όταν ανοίγουμε ένα μπουκάλι λαδιού να το κλείνουμε πολύ καλά αμέσως μετά τη χρήση, γιατί έχει την ικανότητα να απορροφά μυρωδιές ακόμα και μέσα από το πώμα του φελλού. 

Το λάδι σε γενικές γραμμές κρατάει αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά του τουλάχιστον για ένα χρόνο, αν συντηρηθεί όπως πρέπει.