Όσοι δικαιούνται να λάβουν μέρος στις κοινοβουλευτικές εκλογές μπορούν επίσης να εκφράσουν την ψήφο τους σε δημοφιλείς ψηφοφορίες, δηλαδή όλοι οι Ελβετοί πολίτες που έχουν περάσει τα 18 και δεν είναι ανίκανοι λόγω ψυχικής ασθένειας ή κάποιας άλλης αδυναμίας. Οι εκλογείς καλούνται γενικά 4 φορές το χρόνο να ψηφίσουν ομοσπονδιακές προτάσεις. Κατά μέσο όρο, αυτές οι ψηφοφορίες αφορούν τρεις έως τέσσερις προτάσεις που μπορούν να εγκριθούν ή να απορριφθούν.
Οι πολίτες μπορούν να ζητήσουν και να αποφασίσουν σχετικά με την τροποποίηση που θέλουν να κάνουν στο Σύνταγμα. Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, σε αντίθεση με το επίπεδο καντονιών, είναι αδύνατο να ζητήσετε ένα νέο νόμο ή τροποποίηση του νόμου. Για μια τέτοια πρωτοβουλία πρέπει να υπάρχουν οι υπογραφές των 100 000 ψηφοφόρων που υποστηρίζουν την πρόταση και για χρονικό διάστημα 18 μηνών. Μια λαϊκή πρωτοβουλία μπορεί είναι μια γενική πρόταση ή πολύ πιο συχνά να παρουσιάζονται ως ένα κείμενο, η διατύπωση της οποίας δεν μπορεί πλέον να μεταβληθεί από το κοινοβούλιο ή την κυβέρνηση. Οι αρχές απαντούν μερικές φορές σε μια πρωτοβουλία με άμεση αντιπρόταση με την ελπίδα ότι η πλειοψηφία του λαού και τα καντόνια θα την υποστηρίξει. Από το 1987, η πιθανότητα μιας διπλής «ναι» ψηφοφορία έχει υπάρξει σε ψηφοδέλτια στις λαϊκές πρωτοβουλίες: οι ψηφοφόροι μπορεί να εγκρίνουν και την πρωτοβουλία και την αντιπρόταση. Μια απόφαση καθορίζει ποιο από τα δύο κείμενα θα τεθεί σε ισχύ αν και οι δύο προτάσεις εξασφαλίσουν την λαϊκή πλειοψηφία και την πλειοψηφία των καντονιών. Δημοφιλή πρωτοβουλίες δεν προέρχονται από το κοινοβούλιο ή την κυβέρνηση αλλά από τον Λαό, θεωρούνται ως η κινητήρια δύναμη πίσω από την άμεση δημοκρατία.
Τα Δημοψηφίσματα συμβάλλουν επίσης στην πολιτική συμφωνία να συμπεριλάβει όσο πιο πολλά ενδιαφερόμενα μέρη στη συζήτηση για τους νέους νόμους ή νομοθετικές τροποποιήσεις και έτσι επιτρέπουν να επιτευχθεί συμβιβασμός που υποστηρίζεται από την πλειοψηφία
Ψηφοφορίες με πρωτοβουλίες και δημοψηφίσματα
Το υποχρεωτικό δημοψήφισμα ισχύει για όλες τις τροπολογίες στο Σύνταγμα και τις προτάσεις για την ένταξη των συγκεκριμένων διεθνών οργανισμών. Αυτό σημαίνει ότι μια λαϊκή ψήφο πρέπει να πραγματοποιηθεί. Την αποδοχή τέτοιων προτάσεων πρέπει να γίνει δεκτή κατά πρώτον από την λαϊκή πλειοψηφία, δηλαδή η πλειοψηφία των έγκυρων ψηφισάντων σε ολόκληρη τη χώρα, και δεύτερον την πλειοψηφία των καντονιών, δηλαδή οι ψηφοφόροι πρέπει να δεχθούν την πρόταση σε μια πλειοψηφία των καντονιών. Νέοι νόμοι και τροποποιήσεις υφιστάμενων νόμων και παρόμοιες αποφάσεις του Κοινοβουλίου, μαζί με ορισμένες διεθνείς συνθήκες, τίθενται μόνο σε ψηφοφορία εάν απαιτείται από ένα προαιρετικό δημοψήφισμα. Η πλειοψηφία αρκεί για μια τέτοια πρόταση να γίνει αποδεκτή.Αναφορά
Ο καθένας έχει το δικαίωμα να καταθέσει τις γραπτές αιτήσεις, προτάσεις και καταγγελίες στις αρχές και όχι μόνο όσους δικαιούνται να ψηφίσουν. Οι αρχές στη συνέχεια καλούνται να λάβουν δεόντως υπόψη τέτοιες αναφορές. Αν και δεν υπάρχει κανένας νόμος που υποχρεώνει τις αρχές να δοθεί μια απάντηση, στην πράξη κάθε αναφορά θεωρείται και λαμβάνετε μια απάντηση. Η αίτηση μπορεί να αφορά σε οποιαδήποτε δραστηριότητα του κράτους.Οι πολίτες μπορούν να ζητήσουν και να αποφασίσουν σχετικά με την τροποποίηση που θέλουν να κάνουν στο Σύνταγμα. Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, σε αντίθεση με το επίπεδο καντονιών, είναι αδύνατο να ζητήσετε ένα νέο νόμο ή τροποποίηση του νόμου. Για μια τέτοια πρωτοβουλία πρέπει να υπάρχουν οι υπογραφές των 100 000 ψηφοφόρων που υποστηρίζουν την πρόταση και για χρονικό διάστημα 18 μηνών. Μια λαϊκή πρωτοβουλία μπορεί είναι μια γενική πρόταση ή πολύ πιο συχνά να παρουσιάζονται ως ένα κείμενο, η διατύπωση της οποίας δεν μπορεί πλέον να μεταβληθεί από το κοινοβούλιο ή την κυβέρνηση. Οι αρχές απαντούν μερικές φορές σε μια πρωτοβουλία με άμεση αντιπρόταση με την ελπίδα ότι η πλειοψηφία του λαού και τα καντόνια θα την υποστηρίξει. Από το 1987, η πιθανότητα μιας διπλής «ναι» ψηφοφορία έχει υπάρξει σε ψηφοδέλτια στις λαϊκές πρωτοβουλίες: οι ψηφοφόροι μπορεί να εγκρίνουν και την πρωτοβουλία και την αντιπρόταση. Μια απόφαση καθορίζει ποιο από τα δύο κείμενα θα τεθεί σε ισχύ αν και οι δύο προτάσεις εξασφαλίσουν την λαϊκή πλειοψηφία και την πλειοψηφία των καντονιών. Δημοφιλή πρωτοβουλίες δεν προέρχονται από το κοινοβούλιο ή την κυβέρνηση αλλά από τον Λαό, θεωρούνται ως η κινητήρια δύναμη πίσω από την άμεση δημοκρατία.
Τα δημοψηφίσματα
Οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να εκφράσουν την άποψή τους για τις κοινοβουλευτικές αποφάσεις. Η ομοσπονδιακή νομοθεσία, οι αποφάσεις του κοινοβουλίου και ορισμένες διεθνείς συνθήκες υπόκεινται σε προαιρετικό δημοψήφισμα. Σε αυτήν την περίπτωση, ένα δημοφιλές δημοψήφισμα διεξάγεται όταν 50000 πολίτες το ζητήσουν. Οι υπογραφές πρέπει να συλλέγονται εντός 100 ημερών από τη δημοσίευση της νέας νομοθεσίας. Το δημοψήφισμα είναι παρόμοιο με ένα βέτο και έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση και την ασφαλή φύλαξη της πολιτικής διεργασίας με τροπολογίες που εγκρίθηκαν από το κοινοβούλιο ή την κυβέρνηση ή να καθυστερήσει τις επιπτώσεις τους. Το δημοψήφισμα είναι συνεπώς, όπως συχνά περιγράφεται, ως ένα φρένο από το Λαό.Τα Δημοψηφίσματα συμβάλλουν επίσης στην πολιτική συμφωνία να συμπεριλάβει όσο πιο πολλά ενδιαφερόμενα μέρη στη συζήτηση για τους νέους νόμους ή νομοθετικές τροποποιήσεις και έτσι επιτρέπουν να επιτευχθεί συμβιβασμός που υποστηρίζεται από την πλειοψηφία
