Σήμερα η ΕΕΠΦ δραστηριοποιείται σε τέσσερις κύριους τομείς :
1. Παρεμβατική Προστασία,
2. Προγράμματα Διατήρησης και Προστασίας της Φύσης,
3. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
4. Οικολογική Διαχείριση και Ευαισθητοποίηση του Κοινού.
Για να επιτελέσει την αποστολή της βασίζεται, εκτός από τα στελέχη της, σε εκτεταμένο δίκτυο εθελοντών, πολλοί από τους οποίους είναι πανεπιστημιακοί και ειδικοί επιστήμονες.
1. Παρεμβατική Προστασία
Η ΕΕΠΦ παρεμβαίνει προς τις δημόσιες υπηρεσίες και άλλους αρμόδιους φορείς όταν διαπιστώνει παραβιάσεις των εθνικών ή ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών κανονισμών και νόμων ή απειλές για το φυσικό μας περιβάλλον. Με άμεση επικοινωνία, επιστολές ή δελτία τύπου ή, ακόμα, με προσφυγές στο Συμβούλιο Επικρατείας, στα μεγάλα θέματα, συνήθως με τη συνεργασία και άλλων περιβαλλοντικών ΜΚΟ. Παραδείγματα, οι προσφυγές κατά του Δημοσίου για την εκτροπή του Αχελώου, για την εκτροπή του Νέστου, για τα Χωροταξικά Σχέδια για τις ΑΠΕ και για τον Τουρισμό, κ.ά.
2. Προγράμματα & Δράσεις Προστασίας της Φύσης
Η ΕΕΠΦ έχει χειριστεί, μόνη ή σε συνεργασία με άλλες περιβαλλοντικές ΜΚΟ, διάφορα Προγράμματα Προστασίας της Φύσης. Ενδεικτικά αναφέρονται:
• Ανάπτυξη στη λιμνοθάλασσα Κωνστάντιο Αμβρακικού, (2003-2004). Πρόγραμμα για την οικο-τουριστική ανάπτυξη της λιμνοθάλασσας Κωνστάντιο, σε συνεργασία με τον ιδιοκτήτη της, την ιερά Μονή Προφήτη Ηλιού Πρεβέζης. Οι δραστηριότητες περιλάμβαναν τη διαχείριση της αλιείας, την ανάπτυξη του οικοτουρισμού και την έκδοση ενημερωτικών φυλλαδίων για τα πουλιά και τα ψάρια του Αμβρακικού.
• Ανάδειξη Περιοχών Natura 2000 στην Ελλάδα, (2004): Καταγραφή των τύπων οικοτόπων και σημαντικών ειδών πανίδας και χλωρίδας στις 262, τότε, προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 της χώρας, και έκδοση ενημερωτικού λευκώματος, σε συνεργασία με το τότε Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ).
• Πρόγραμμα LIFE για τον ποταμό Νέστο, (2004-2006): Η ΕΕΠΦ συμμετείχε σε τριετές πρόγραμμα για την προστασία των αρπακτικών πουλιών στα Στενά του Νέστου, τον επαναπλημμυρισμό και την αναδάσωση περιοχών του Δέλτα, την κατασκευή νησίδων φωλιάσματος πουλιών στις λιμνοθάλασσες και την εν γένει οικοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής.
• Πρόγραμμα μονοπατιών Αράχθου-Βίδρας, (2008-2009): Πρόγραμμα διάνοιξης και συντήρησης παλαιών μονοπατιών κατά μήκος του ποταμού Αράχθου, με σχετική σήμανση και παράλληλη έρευνα για τα ενδιαιτήματα της βίδρας, με στόχο την προστασία τους.
• Πρόγραμμα Προστασίας και Διαχείρισης Δρυοδάσους Φολόης στην Ηλεία, (2008-2011): Αρχικά σε συνεργασία με τη Γ.Γ. Νέας Γενιάς και στη συνέχεια με χορηγία της “Mercedes Benz Ελλάς”, η ΕΕΠΦ οργάνωσε και εκτέλεσε πρόγραμμα επιλεκτικών αναδασώσεων του αρχαίου δρυοδάσους της Φολόης, που καταστράφηκε μερικώς κατά τις πυρκαγιές του 2007. Στις δραστηριότητες συμπεριλαμβάνονταν η αναδάσωση, η τακτική απομάκρυνση σκουπιδιών και εκπαιδευτικά σεμινάρια σε νέους, τοπικούς εθελοντές για την προστασία του δάσους και την πυρόσβεση. Το πρόγραμμα επίσης περιλάμβανε την αγορά πυροσβεστικού εξοπλισμού για την τοπική ομάδα εθελοντών πυροπροστασίας και τη δημιουργία Κέντρου Πληροφόρησης για το δάσος της Φολόης, στο ομώνυμο χωριό.
• Δράση ανάπλασης του δασικού στοιχείου στο Κτήμα Μεταμόρφωσης Αραχαμίτας, στην Αρκαδία, (από το 2008 και συνεχίζεται): Η ΕΕΠΦ, σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα και περιβαλλοντικούς συλλόγους, (ΕΟΣ Τρίπολης, ΣΑΑΟ) αναδασώνει επιλεκτικά και εγκαθιστά σύστημα ποτίσματος στην περιοχή που αποτεφρώθηκε κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών του 2007. Η δράση υποστηρίζεται από την Edding Ελλάς.
• Πρόγραμμα LIFE+ για τα όρη Οίτη και Καλλίδρομο, (2012 και συνεχίζεται): Η ΕΕΠΦ είναι συντονιστής εταίρος του πενταετές αυτού προγράμματος το οποίο περιλαμβάνει: προστασία και αποκατάσταση των αλπικών λιβαδιών και των εποχιακών λιμνίων˙ προστασία ενδημικών ειδών χλωρίδας˙ προστασία δασόβιων πουλιών και της καφέ αρκούδας˙ ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών˙ ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών μέσω της ανάδειξης των δύο ορεινών όγκων και της προώθησης του οικοτουρισμού με τη δημιουργία κέντρων ενημέρωσης, υποδομών για τους επισκέπτες, χάραξης μονοπατιών, κ.ά.
3. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
Η ΕΕΠΦ συντονίζει, ξεκινώντας από το 1995, πέντε Δίκτυα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, τρία διεθνή και δύο εθνικά, όλα εγκεκριμένα από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας, δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Στα Δίκτυα αυτά συμμετείχαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, πάνω από 1.500 σχολεία (Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια) από όλη την Ελλάδα, με χιλιάδες μαθητών. Σε όλα αυτά, η ενεργός συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες είναι απαραίτητη και οι μαθητές, με εφαρμοσμένες βιωματικές δραστηριότητες, μαθαίνουν στην πράξη πώς να αλληλεπιδρούν και να επηρεάζουν τους ενήλικες και τα στελέχη των κοινοτήτων τους. Η ΕΕΠΦ, με τη συνεργασία πεπειραμένων εκπαιδευτικών με ειδίκευση στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, παράγει το κατάλληλο υλικό για όλα τα προγράμματά της, και το διανέμει δωρεάν σε όλα τα συμμετέχοντα σχολεία. Επίσης, διοργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης για τους εκπαιδευτικούς των σχολικών ομάδων. www.education@eepf.gr
• «Οικολογικά Σχολεία» (διεθνές δίκτυο στο πλαίσιο του FEE): Κάθε σχολείο μελετά και βρίσκει πρακτικές λύσεις σε επίκαιρα θέματα σχετικά με ενέργεια, νερό, απορρίμματα, διατήρηση πόρων κ.α. www.eco-schools.org
• «Νέοι Δημοσιογράφοι για το Περιβάλλον» (διεθνές δίκτυο στο πλαίσιο του FEE): Οι μαθητές αναλύουν δημοσιογραφικά σε βάθος κάποιο επίκαιρο περιβαλλοντικό θέμα που, τις περισσότερες φορές, αφορά στην κοινότητα όπου βρίσκεται το σχολείο, συχνά σε συνεργασία με μαθητές από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, με εργαλείο επικοινωνίας το διαδίκτυο. www.youngreporters.org
• «Μαθαίνω για τα Δάση» (διεθνές δίκτυο στο πλαίσιο του FEE): Στους μαθητές παρέχονται πληροφορίες για το δάσος, τη λειτουργία και τη χρησιμότητά του και παρουσιάζονται πρακτικές εφαρμογές αυτής της πληροφόρησης. Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να εφαρμόσουν όσα έμαθαν, συχνά στο ίδιο το δάσος. www.leaf-international.org
• «Φύση χωρίς Σκουπίδια» (εθνικό δίκτυο): Ομάδες μαθητών συνεργάζονται με τις τοπικές αρχές και κοινωνίες για να ευαισθητοποιήσουν τη κοινή γνώμη ως προς την καλύτερη διαχείριση απορριμμάτων και την καταπολέμηση της ρύπανσης στην περιοχή τους.
• «Πράσινες Γωνιές της Γειτονιάς μου» (εθνικό δίκτυο): Τα παιδιά καλούνται να γνωρίσουν τη φύση στα μικρά καταφύγια ζωής μέσα στις πόλεις, με τη βοήθεια εκπαιδευτικού υλικού για την πανίδα και χλωρίδα του αστικού περιβάλλοντος, και να τα αναπλάσουν σε συνεργασία με τα σχολεία και τους γονείς τους.
4. Οικολογική Διαχείριση και Ευαισθητοποίηση του Κοινού
Τα ακόλουθα δύο διεθνή Προγράμματα του FEE στοχεύουν αφ’ ενός στην εμπέδωση της αειφόρου οικολογικής διαχείρισης ακτών και τουριστικών μονάδων και, αφ΄ ετέρου, στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των επισκεπτών, των εργαζομένων τους και της τοπικής κοινωνίας. Προάγουν ταυτόχρονα την περιβαλλοντική εικόνα της χώρας.
• “Γαλάζιες Σημαίες”: Η ΕΕΠΦ είναι, από το 1992, ο εθνικός χειριστής του διεθνούς αυτού προγράμματος για την οικολογική διαχείριση των ακτών, με περιβαλλοντική προστασία, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση. Η Γαλάζια Σημαία, διεθνώς αναγνωρισμένο σύμβολο ποιότητας, απονέμεται με αυστηρά κριτήρια σε παράκτιους Δήμους ή ξενοδοχειακές μονάδες που διαχειρίζονται οργανωμένες ακτές και μαρίνες. Στα, 39 συνολικά, αυστηρά κριτήρια του Προγράμματος περιλαμβάνονται η καθαριότητα θάλασσας και ακτής, η ασφάλεια και οι σωστές υπηρεσίες προς λουόμενους και επισκέπτες (με έμφαση στα ΑμεΑ), η περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση, αλλά και η ενεργός προστασία του παράκτιου χώρου. Το 2012 απονεμήθηκαν στην Ελλάδα 396 Γαλάζιες Σημαίες, σε 394 ακτές και 9 μαρίνες.
• “The Green Key”: Η ΕΕΠΦ διαχειρίζεται το πρόγραμμα από το 2009. Το ομώνυμο οικολογικό σήμα ποιότητας χορηγείται σε επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα που πληρούν τις απαιτούμενες περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Το 2012 ο αριθμός των πιστοποιημένων επιχειρήσεων έφτασε τις 113.
1. Παρεμβατική Προστασία,
2. Προγράμματα Διατήρησης και Προστασίας της Φύσης,
3. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
4. Οικολογική Διαχείριση και Ευαισθητοποίηση του Κοινού.
Για να επιτελέσει την αποστολή της βασίζεται, εκτός από τα στελέχη της, σε εκτεταμένο δίκτυο εθελοντών, πολλοί από τους οποίους είναι πανεπιστημιακοί και ειδικοί επιστήμονες.
1. Παρεμβατική Προστασία
Η ΕΕΠΦ παρεμβαίνει προς τις δημόσιες υπηρεσίες και άλλους αρμόδιους φορείς όταν διαπιστώνει παραβιάσεις των εθνικών ή ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών κανονισμών και νόμων ή απειλές για το φυσικό μας περιβάλλον. Με άμεση επικοινωνία, επιστολές ή δελτία τύπου ή, ακόμα, με προσφυγές στο Συμβούλιο Επικρατείας, στα μεγάλα θέματα, συνήθως με τη συνεργασία και άλλων περιβαλλοντικών ΜΚΟ. Παραδείγματα, οι προσφυγές κατά του Δημοσίου για την εκτροπή του Αχελώου, για την εκτροπή του Νέστου, για τα Χωροταξικά Σχέδια για τις ΑΠΕ και για τον Τουρισμό, κ.ά.
2. Προγράμματα & Δράσεις Προστασίας της Φύσης
Η ΕΕΠΦ έχει χειριστεί, μόνη ή σε συνεργασία με άλλες περιβαλλοντικές ΜΚΟ, διάφορα Προγράμματα Προστασίας της Φύσης. Ενδεικτικά αναφέρονται:
• Ανάπτυξη στη λιμνοθάλασσα Κωνστάντιο Αμβρακικού, (2003-2004). Πρόγραμμα για την οικο-τουριστική ανάπτυξη της λιμνοθάλασσας Κωνστάντιο, σε συνεργασία με τον ιδιοκτήτη της, την ιερά Μονή Προφήτη Ηλιού Πρεβέζης. Οι δραστηριότητες περιλάμβαναν τη διαχείριση της αλιείας, την ανάπτυξη του οικοτουρισμού και την έκδοση ενημερωτικών φυλλαδίων για τα πουλιά και τα ψάρια του Αμβρακικού.
• Ανάδειξη Περιοχών Natura 2000 στην Ελλάδα, (2004): Καταγραφή των τύπων οικοτόπων και σημαντικών ειδών πανίδας και χλωρίδας στις 262, τότε, προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 της χώρας, και έκδοση ενημερωτικού λευκώματος, σε συνεργασία με το τότε Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ).
• Πρόγραμμα LIFE για τον ποταμό Νέστο, (2004-2006): Η ΕΕΠΦ συμμετείχε σε τριετές πρόγραμμα για την προστασία των αρπακτικών πουλιών στα Στενά του Νέστου, τον επαναπλημμυρισμό και την αναδάσωση περιοχών του Δέλτα, την κατασκευή νησίδων φωλιάσματος πουλιών στις λιμνοθάλασσες και την εν γένει οικοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής.
• Πρόγραμμα μονοπατιών Αράχθου-Βίδρας, (2008-2009): Πρόγραμμα διάνοιξης και συντήρησης παλαιών μονοπατιών κατά μήκος του ποταμού Αράχθου, με σχετική σήμανση και παράλληλη έρευνα για τα ενδιαιτήματα της βίδρας, με στόχο την προστασία τους.
• Πρόγραμμα Προστασίας και Διαχείρισης Δρυοδάσους Φολόης στην Ηλεία, (2008-2011): Αρχικά σε συνεργασία με τη Γ.Γ. Νέας Γενιάς και στη συνέχεια με χορηγία της “Mercedes Benz Ελλάς”, η ΕΕΠΦ οργάνωσε και εκτέλεσε πρόγραμμα επιλεκτικών αναδασώσεων του αρχαίου δρυοδάσους της Φολόης, που καταστράφηκε μερικώς κατά τις πυρκαγιές του 2007. Στις δραστηριότητες συμπεριλαμβάνονταν η αναδάσωση, η τακτική απομάκρυνση σκουπιδιών και εκπαιδευτικά σεμινάρια σε νέους, τοπικούς εθελοντές για την προστασία του δάσους και την πυρόσβεση. Το πρόγραμμα επίσης περιλάμβανε την αγορά πυροσβεστικού εξοπλισμού για την τοπική ομάδα εθελοντών πυροπροστασίας και τη δημιουργία Κέντρου Πληροφόρησης για το δάσος της Φολόης, στο ομώνυμο χωριό.
• Δράση ανάπλασης του δασικού στοιχείου στο Κτήμα Μεταμόρφωσης Αραχαμίτας, στην Αρκαδία, (από το 2008 και συνεχίζεται): Η ΕΕΠΦ, σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα και περιβαλλοντικούς συλλόγους, (ΕΟΣ Τρίπολης, ΣΑΑΟ) αναδασώνει επιλεκτικά και εγκαθιστά σύστημα ποτίσματος στην περιοχή που αποτεφρώθηκε κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών του 2007. Η δράση υποστηρίζεται από την Edding Ελλάς.
• Πρόγραμμα LIFE+ για τα όρη Οίτη και Καλλίδρομο, (2012 και συνεχίζεται): Η ΕΕΠΦ είναι συντονιστής εταίρος του πενταετές αυτού προγράμματος το οποίο περιλαμβάνει: προστασία και αποκατάσταση των αλπικών λιβαδιών και των εποχιακών λιμνίων˙ προστασία ενδημικών ειδών χλωρίδας˙ προστασία δασόβιων πουλιών και της καφέ αρκούδας˙ ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών˙ ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών μέσω της ανάδειξης των δύο ορεινών όγκων και της προώθησης του οικοτουρισμού με τη δημιουργία κέντρων ενημέρωσης, υποδομών για τους επισκέπτες, χάραξης μονοπατιών, κ.ά.
3. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
Η ΕΕΠΦ συντονίζει, ξεκινώντας από το 1995, πέντε Δίκτυα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, τρία διεθνή και δύο εθνικά, όλα εγκεκριμένα από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας, δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Στα Δίκτυα αυτά συμμετείχαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, πάνω από 1.500 σχολεία (Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια) από όλη την Ελλάδα, με χιλιάδες μαθητών. Σε όλα αυτά, η ενεργός συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες είναι απαραίτητη και οι μαθητές, με εφαρμοσμένες βιωματικές δραστηριότητες, μαθαίνουν στην πράξη πώς να αλληλεπιδρούν και να επηρεάζουν τους ενήλικες και τα στελέχη των κοινοτήτων τους. Η ΕΕΠΦ, με τη συνεργασία πεπειραμένων εκπαιδευτικών με ειδίκευση στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, παράγει το κατάλληλο υλικό για όλα τα προγράμματά της, και το διανέμει δωρεάν σε όλα τα συμμετέχοντα σχολεία. Επίσης, διοργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης για τους εκπαιδευτικούς των σχολικών ομάδων. www.education@eepf.gr
• «Οικολογικά Σχολεία» (διεθνές δίκτυο στο πλαίσιο του FEE): Κάθε σχολείο μελετά και βρίσκει πρακτικές λύσεις σε επίκαιρα θέματα σχετικά με ενέργεια, νερό, απορρίμματα, διατήρηση πόρων κ.α. www.eco-schools.org
• «Νέοι Δημοσιογράφοι για το Περιβάλλον» (διεθνές δίκτυο στο πλαίσιο του FEE): Οι μαθητές αναλύουν δημοσιογραφικά σε βάθος κάποιο επίκαιρο περιβαλλοντικό θέμα που, τις περισσότερες φορές, αφορά στην κοινότητα όπου βρίσκεται το σχολείο, συχνά σε συνεργασία με μαθητές από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, με εργαλείο επικοινωνίας το διαδίκτυο. www.youngreporters.org
• «Μαθαίνω για τα Δάση» (διεθνές δίκτυο στο πλαίσιο του FEE): Στους μαθητές παρέχονται πληροφορίες για το δάσος, τη λειτουργία και τη χρησιμότητά του και παρουσιάζονται πρακτικές εφαρμογές αυτής της πληροφόρησης. Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να εφαρμόσουν όσα έμαθαν, συχνά στο ίδιο το δάσος. www.leaf-international.org
• «Φύση χωρίς Σκουπίδια» (εθνικό δίκτυο): Ομάδες μαθητών συνεργάζονται με τις τοπικές αρχές και κοινωνίες για να ευαισθητοποιήσουν τη κοινή γνώμη ως προς την καλύτερη διαχείριση απορριμμάτων και την καταπολέμηση της ρύπανσης στην περιοχή τους.
• «Πράσινες Γωνιές της Γειτονιάς μου» (εθνικό δίκτυο): Τα παιδιά καλούνται να γνωρίσουν τη φύση στα μικρά καταφύγια ζωής μέσα στις πόλεις, με τη βοήθεια εκπαιδευτικού υλικού για την πανίδα και χλωρίδα του αστικού περιβάλλοντος, και να τα αναπλάσουν σε συνεργασία με τα σχολεία και τους γονείς τους.
4. Οικολογική Διαχείριση και Ευαισθητοποίηση του Κοινού
Τα ακόλουθα δύο διεθνή Προγράμματα του FEE στοχεύουν αφ’ ενός στην εμπέδωση της αειφόρου οικολογικής διαχείρισης ακτών και τουριστικών μονάδων και, αφ΄ ετέρου, στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των επισκεπτών, των εργαζομένων τους και της τοπικής κοινωνίας. Προάγουν ταυτόχρονα την περιβαλλοντική εικόνα της χώρας.
• “Γαλάζιες Σημαίες”: Η ΕΕΠΦ είναι, από το 1992, ο εθνικός χειριστής του διεθνούς αυτού προγράμματος για την οικολογική διαχείριση των ακτών, με περιβαλλοντική προστασία, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση. Η Γαλάζια Σημαία, διεθνώς αναγνωρισμένο σύμβολο ποιότητας, απονέμεται με αυστηρά κριτήρια σε παράκτιους Δήμους ή ξενοδοχειακές μονάδες που διαχειρίζονται οργανωμένες ακτές και μαρίνες. Στα, 39 συνολικά, αυστηρά κριτήρια του Προγράμματος περιλαμβάνονται η καθαριότητα θάλασσας και ακτής, η ασφάλεια και οι σωστές υπηρεσίες προς λουόμενους και επισκέπτες (με έμφαση στα ΑμεΑ), η περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση, αλλά και η ενεργός προστασία του παράκτιου χώρου. Το 2012 απονεμήθηκαν στην Ελλάδα 396 Γαλάζιες Σημαίες, σε 394 ακτές και 9 μαρίνες.
• “The Green Key”: Η ΕΕΠΦ διαχειρίζεται το πρόγραμμα από το 2009. Το ομώνυμο οικολογικό σήμα ποιότητας χορηγείται σε επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα που πληρούν τις απαιτούμενες περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Το 2012 ο αριθμός των πιστοποιημένων επιχειρήσεων έφτασε τις 113.