Ευρωπαϊκό πρόγραμμα "EC-PHAROS"

Το 2003 η Διεθνής Ένωση Φαροφυλάκων καθιέρωσε την Τρίτη Κυριακή του Αυγούστου ως Παγκόσμια Ημέρα Φάρων με σκοπό την ενημέρωση του κοινού για τη σημασία των φάρων. Εξακολουθεί όμως να υπάρχει ένα κενό στην κατανόηση και διαχείριση της πολιτιστικής ταυτότητας των φάρων αλλά και της ένταξης τους στη σύγχρονη κοινωνία. 

Το κενό αυτό στη χώρα μας επιχειρεί να καλύψει το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα EC-PHAROS. Στο πλαίσιο του Προγράμματος «EC-PHAROS (2004-2007), που συντονίζεται από το Εργαστήριο Δομικών Υλικών του ΑΠΘ, συγκεντρώθηκε πολύτιμο υλικό από την έρευνα σχετικά με τους φάρους, το ρόλο που έπαιξαν στη ναυσιπλοΐα, τα προβλήματα που παρουσιάζουν τώρα και τη δυνατή αξιοποίησή τους ως μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς στο μέλλον. Το πρόγραμμα υποστηρίζουν η Υπηρεσία Φάρων-Πολεμικό Ναυτικό, η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας-ΥΠΠΟ και ο δήμος Ν. Μηχανιώνας. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν ακόμη τέσσερις ευρωπαίοι εταίροι από τη Νορβηγία, τη Βρετανία, την Ιταλία και την Κύπρο. Κάθε εταίρος ανέλαβε τη μελέτη ανάλυσης, αποκατάστασης και ανάδειξης ενός πέτρινου φάρου:  π.χ. Φάρος Utsira (Νορβηγία), Happisburg (Βρετανία), Cervia & Rimini (Ιταλία), Φάρος Πάφου (Κύπρος), ενώ το ΑΠΘ έχει αναλάβει το Φάρο του Μεγάλου Εμβόλου στο Αγγελοχώρι. 

Καταληκτική δραστηριότητα του προγράμματος αποτέλεσε η οργάνωση έκθεσης με αντικείμενο τους φάρους του ελλαδικού και ευρωπαϊκού χώρου, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, τον Οκτώβριο του 2007, με στόχο την ανάδειξη του πέτρινου φάρου ως ιστορικού, τοπιογραφικού, αρχιτεκτονικού και πολιτισμικού χωρόσημου. 

Ο δήμος Θεσσαλονίκης, αναγνωρίζοντας τη σημασία της, την ενέταξε στις εκδηλώσεις των 42ων Δημητρίων. Στη συνέχεια η έκθεση μεταφέρθηκε σε επιλεγμένους φάρους του Ελλαδικού και Ευρωπαϊκού δικτύου.