ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: Ναύτης

Περιγραφή: Ο ναύτης είναι το κατώτερο στην ιεραρχία μέλος του πληρώματος πλοίων και ασχολείται με τη φορτοεκφόρτωση, την περιποίηση και καθαρισμό, τον ελλιμενισμό και την τροφοδοσία του. Χειρίζεται τον φορτοεκφορτωτικό εξοπλισμό και άλλα μηχανήματα του πλοίου, καθώς και υλικά συντήρησης, (καθαριστικά, χρώματα, βερνίκια), ή μετακινεί αντικείμενα και σκοινιά στο κατάστρωμα. Όταν εργάζεται σε πορθμεία, βοηθάει στην τοποθέτηση των αυτοκινήτων σε σειρές. Εργάζεται σε φορτηγά, αλιευτικά, πολεμικά ή επιβατηγά πλοία, αναλαμβάνοντας εργασίες για την φορτοεκφόρτωση, την συντήρηση και τον ελλιμενισμό των πλοίων.

Προϋποθέσεις άσκησης: Για την άσκηση του επαγγέλματος είναι απαραίτητη η απόκτηση ναυτικού φυλλαδίου από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Για την έκδοσή του χρειάζεται η άδεια Ναύτη η οποία παρέχεται μετά από θαλάσσια υπηρεσία ενός έτους ως μαθητευόμενου (ένα εξάμηνο κάτω από την εποπτεία αξιωματικού) και με την επιτυχή απόκτηση πιστοποιητικού ασφαλείας & πυρασφαλείας από το Κέντρο Επιμόρφωσης Σπουδαστών Εμπορικού Ναυτικού (ΚΕΣΕΝ) στον Ασπρόπυργο. Επίσης, απαραίτητα για την έκδοση φυλλαδίου είναι το λευκό ποινικό μητρώο και πιστοποιητικό εκπλήρωσης των στρατιωτικών του υποχρεώσεων. Ο υποψήφιος ναύτης θα πρέπει να έχει ηλικία κάτω των 30 ετών και να έχει καλή υγεία. Μετά από τέσσερα χρόνια προϋπηρεσίας μπορεί να γίνει ναύκληρος (λοστρόμος) ή να αποκτήσει άδεια Κυβερνήτη Γ΄ μετά από εξετάσεις στο Υπουργείο Ναυτιλίας.

Νομοθετική κατοχύρωση: Υπάρχει νομοθετική κατοχύρωση του επαγγέλματος.

Σπουδαιότητα: Ο ναύτης χρειάζεται να είναι ευσυνείδητος, προσεκτικός στη δουλειά του,
υπομονετικός και να εργάζεται με συνέπεια και επινοητικότητα. Απαραίτητη είναι η ικανότητα αντίληψης του χώρου και η επιδεξιότητα για τον χειρισμό μηχανημάτων και συσκευών του πλοίου. Χρειάζεται να έχει καλή φυσική κατάσταση, σωματική δύναμη και αντοχή και επίσης είναι απαραίτητο να είναι εξοικειωμένος με τη θάλασσα και τα ταξίδια.

Μέλλον: Τα πληρώματα των πολεμικών σκαφών έχουν μόνιμη απασχόληση. Οι υπόλοιποι ασκούν ένα επάγγελμα κυρίως χειρωνακτικό, που μπορεί να το ασκήσει οποιοδήποτε άτομο με σωματική δύναμη και αντοχή, έχοντας περιορισμένη τεχνική κατάρτιση. Το επάγγελμα συχνά πλήττεται από εργασιακή ανασφάλεια, χαμηλές αμοιβές και ανεργία. Στην εμπορική ναυτιλία οι θέσεις εργασίας έχουν περιοριστεί, αλλά υπάρχει κάποια αύξηση της ζήτησης σε επιβατηγά πλοία ή και τουριστικά σκάφη.

Περιβάλλον ενασχόλησης: Μπορεί να εργαστεί σε φορτηγά, επιβατηγά & πολεμικά πλοία στα οποία είναι έφεδροι ή με αμειβόμενη θητεία και μπορούν να έχουν κάποιο βαθμό χαμηλό στην ιεραρχία. Μπορούν ακόμα να απασχοληθούν σε ναυτιλιακές εταιρίες ή σε μικρότερα τουριστικά και αλιευτικά σκάφη. Ως Κυβερνήτης Γ΄, ο ναύτης μπορεί να εργαστεί σε μικρότερα πλοία (ρυμουλκά, πορθμεία, σκάφη αναψυχής).

Επαγγελματικές συνθήκες: Η εργασία του είναι βαριά και μονότονη, ιδιαίτερα στα εμπορικά πλοία, παρόλο που επισκέπτεται διάφορα λιμάνια. Ο ναύτης είναι εκτεθειμένος σε άσχημες και μερικές φορές επικίνδυνες καιρικές συνθήκες. Πολλές φορές, ταξιδεύει για εβδομάδες στη θάλασσα ή αναγκάζεται να παραμένει διαρκώς μέσα στο πλοίο. Εργάζεται κυρίως ομαδικά, με υποχρεωτικές βάρδιες. Η εργασία του εκτελείται σε ανοιχτό χώρο στο κατάστρωμα των πλοίων, ή σε αποθήκες και σε αμπάρια πλοίων, όπου υπάρχει αρκετή υγρασία, μυρωδιές ή υπολείμματα από καύσιμα και λιπαντικά, ανεπαρκής φωτισμός και  αερισμός.

Επαγγελματικές οργανώσεις: Οι ναύτες ανήκουν στην Πανελλήνια Ένωση Ναυτών και
ασφαλίζονται στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ).

Γενικά σχόλια: Σκληρό επάγγελμα που ασκείται από άτομα που αγαπούν τη θάλασσα,
διαθέτουν σωματική δύναμη, αντοχή στις αντίξοες συνθήκες και είναι εξοικειωμένοι με τις
συνθήκες διαβίωσης στο πλοίο.